Pytanie, które często zadają nam uczestnicy warsztatów i pikników ekologicznych to po co właściwie segregujemy odpady? Jaki jest sens robienia tego w domu, skoro na instalacji są one dalej sortowane przez specjalistów? Stale powraca także mit jednej śmieciarki, w której wszystkie odpady są mieszane.
Statystyczny Europejczyk wyrzuca rocznie ponad 500 kg odpadów. W oceanach dryfuje ich tyle, że mogłyby utworzyć całkiem sporą wyspę! Według jednej z publikacji do roku 2050 w oceanach znajdzie się wagowo więcej plastiku niż ryb. Jednocześnie produkcja przemysłowa i konsumpcyjny styl życia w szybkim tempie eksploatują naturalne zasoby Ziemi. Naukowcy szacują, że jeśli nadal będziemy je wydobywać w obecnym tempie, do 2050 r. będziemy potrzebować zasobów trzech planet. Recykling jest rozwiązaniem zarówno na rosnącą produkcję odpadów, jak i eksploatację zasobów naturalnych: zastępując surowce naturalne – wtórnymi, realizujemy założenia zasobooszczędnej gospodarki niskoemisyjnej, wspierając zrównoważony rozwój.
Fakt pierwszy: śmieciarki wielokomorowe to ekonomiczne i ekologiczne rozwiązanie!
W wielu miejscowościach, zwłaszcza tych małych, po odpady selektywnie zebrane przyjeżdża jeden pojazd. Są to śmieciarki wielokomorowe, które mają w środku przegrody na różne frakcje odpadów. Wykorzystując tego typu pojazdy, redukujemy liczbę kursów, a co za tym idzie ograniczamy emisję CO2 oraz koszty obsługi mieszkańców. Takie rozwiązanie jest ekonomiczne i ekologiczne! Błędne jest więc przekonanie, że jedna śmieciarka miesza kilka frakcji odpadów. Po prostu trafiają do odpowiednich przegród wewnątrz pojazdu!
Fakt drugi: recykling zaczyna się w domach
Na instalacji przetwarzania odpadów komunalnych, to co zostało selektywnie zebrane od mieszkańców, podlega dalszemu sortowaniu. Wyodrębniane są kolejne frakcje, a odrzucane odpady, które zostały błędnie posortowane. Z żółtego worka przeznaczonego na segregację odpadu plastiku i metalu można czasami wyodrębnić kilkanaście szczegółowych frakcji, które następnie są przetwarzane w różny sposób. Zajmuje się tym przeszkolony zespół.
Dlaczego my również powinniśmy to robić w domu?
Przede wszystkim ważne jest, aby już w naszym domu oddzielić surowce wtórne od odpadów zmieszanych, gdyż później trafiają one na dwie różne instalacje sortujące. Odpady zmieszane, które są mocno zanieczyszczone, nie mogą trafić do jednego miejsca z odpadami kierowanymi do recyklingu, ponieważ zanieczyszczają surowce oraz linię sortującą. W efekcie zabrudzone odpady surowcowe, nie mogą trafić do recyklingu i nie uda się już ich odzyskać! Z tego samego powodu wszystkie opakowania, które segregujemy powinny być opróżnione z zawartości.
Warto również pamiętać, że przetwarzanie odpadów to skomplikowany i kosztowny proces. Gdyby całość tego procesu przebiegała w obrębie instalacji, bez zaangażowania mieszkańców, to byłby on jeszcze droższy.
Fakt trzeci: prawidłowa segregacja odpadów ma ogromne znaczenie w kontekście ochrony środowiska
Na koniec pozostaje nam najważniejsze, ale i najbardziej obszerne zagadnienie – po co właściwie segregujemy? Przecież dawniej tego nie robiliśmy! Zwłaszcza osoby starsze pamiętają czasy, gdy wszystkie śmieci trafiały do jednego kubła i nikt ich nie segregował. Odpady zmieszane, czyli te z czarnego kubła, trafiają na instalację do sortowania odpadów zmieszanych, gdzie wydobywane są z nich frakcje, które nadają się jeszcze do dalszego przetwarzania. Jest to jednak trudny proces, ponieważ większość surowców wtórnych zostaje w czarnym kuble zanieczyszczona, co w wielu przypadkach uniemożliwia recyklingowanie. Balast, czyli odpady resztkowe, których nie uda się wysegregować do przetwarzania, trafiają na składowiska, gdzie są deponowane pod ścisłym nadzorem organów środowiskowych. Choć bezpośredni koszt wywozu śmieci na składowisko jest tańszy niż ich przetwarzanie, to jednak faktyczne wydatki związane z utrzymywaniem składowisk, ograniczaniem ich wpływu na środowisko i rekultywację przyległych do nich obszarów są znacznie wyższe. Od wielu lat Unia Europejska, w tym Polska, starają się minimalizować tonaż odpadów kierowanych na składowiska, by skupiać się na recyklingu i innym ich przetwarzaniu. Dzięki recyklingowi jest mniej wysypisk.
Prawidłowa segregacja odpadów ma ogromne znaczenie w kontekście ochrony przyrody oraz przeciwdziałania zmianom klimatu oraz niesie za sobą wiele korzyści w naszym najbliższym otoczeniu:
-
- ograniczenie ilości odpadów, które trafiają na składowiska,
- mniej odpadów na składowiskach to mniejsze koszty dla społeczeństwa,
- lepiej wysegregowane odpady to wartościowy surowiec do recyklingu, w efekcie zmniejszamy zużycie surowców naturalnych,
- dbałość o środowisko to poprawa warunków do życia dla ludzi, roślin i zwierząt.
Fakt czwarty: recykling umożliwia ograniczenie zużycia zasobów naturalnych
Aluminium
Te materiały podlegają recyklingowi w 100%, co oznacza, że można je przetwarzać nieskończoną ilość razy! W przypadku aluminium jest to o tyle ważne, że produkcja aluminium z rud jest relatywnie droga, a złoża boksytu nie odnawiają się. Recykling aluminium pozwala ograniczyć zanieczyszczenie wody o 97% w porównaniu z cyklem produkcji z rudy. Równocześnie oznacza obniżenie o 95% emisji trujących gazów do atmosfery. Co więcej, przynosi oszczędność ropy naftowej i zużycia energii nawet do 95%.
Czy wiesz, że?
- z 3 aluminiowych puszek mogą powstać oprawki okularów,
- wystarczy 600 aluminiowych puszek, by powstała rama do roweru.
Elektroodpady
Bardzo ważna jest również prawidłowa zbiórka odpadów ze sprzętu elektronicznego i AGD. Z miliona oddanych do punktów zbiórki selektywnej telefonów komórkowych można uzyskać nawet 15,87 ton miedzi, około 350 kilogramów srebra, 34 kilogramy złota czy prawie 15 kilogramów palladu. Ponadto do środowiska nie trafiają niebezpieczne substancje jak chrom, rtęć i ołów.
Szkło
Dzięki recyklingowi szkła możemy ograniczyć zużycie piasku, dolomitu i sody. Wprowadzając tylko jedną szklaną butelkę do wtórnego obiegu, ograniczamy zużycie energii równe 4 godzinom pracy 100 watowej żarówki! Tymczasem statystyczny mieszkaniec Polski wyrzuca do pojemników na odpady zmieszane aż 56 szklanych opakowań rocznie.
Tworzywa sztuczne
Tworzywa sztuczne powstają z pochodnych ropy naftowej. Zamiast zużywać ropę, której zasoby są ograniczone, a wydobycie bardzo kosztowne, tworzywa sztuczne można ponownie wykorzystać – jako wysokokaloryczne źródło energii lub jako surowiec wtórny. Plastik może być przetwarzany na kolejne opakowania lub na ubrania specjalistyczne i sportowe, powstają z niego także namioty, plecaki, meble ogrodowe czy buty.
Czy wiesz, że?
- z 35 butelek PET można wyprodukować bluzę z polaru,
- z wysokoenergetycznych tworzyw sztucznych, które nie spełniają kryteriów recyklingu produkowane jest paliwo alternatywne o wysokiej wartości opałowej.
Papier
Czy wiesz, że?
- aby uratować jedno drzewo, wystarczy 59 kg makulatury.
ŹRÓDŁA
https://www.resourcepanel.org/reports/global-resources-outlook